Recenzja książki O. Tokarczuk Księgi Jakubowe - Nagroda Nike 2015
Olga Tokarczuk – „Księgi Jakubowe”
„Księgi Jakubowe” w treści swej nawiązują do sytuacji w Polsce w dobie przedrozbiorowej. Rzeczpospolita jest wówczas rozległym państwem wielokulturowym i wieloetnicznym. Żyją tu obok siebie wyznawcy różnych religii: chrześcijaństwa, judaizmu i islamu. Wzajemne sąsiedztwo stwarza niejednokrotnie konflikty na tle przekonań religijnych. Autorka bardzo wnikliwie bada ten problem. Nie wydaje jednak własnych sądów i ocen. Na tle społeczno-historycznym stara się pokazać jak rozwijały się nowe teorie ideologiczne, które spowodowały powstanie zjawiska frankizmu w Polsce. Ruch ten założony przez Żyda Jakuba Lejbowicza Franka na Podolu w 1755 roku, zostaje odrzucony przez ortodoksję żydowską. To prowadzi do rozłamu wśród wyznawców judaizmu. Frankiści są prześladowani. Muszą opuszczać swoje siedziby i szukać sprzymierzeńców wśród katolików lub islamistów. Rozpoczynają wędrówkę w poszukiwaniu sojuszników i miejsca, gdzie mogliby się osiedlić. Swą działalnością obejmują Polskę, Rumunię, Czechy, Austrię, Niemcy. Próbują zjednać sobie Turcję. Kiedy umiera Jakub Frank, twórca frankizmu podający się za mesjasza, ruch upada.
Na kartach „Ksiąg” autorka pięknie, z ogromną dokładnością przedstawiła realia epoki: domostwa chłopskie i żydowskie, dwory szlacheckie i wielkie pałace, zajęcia ludności, podróże i obyczaje.
„Księgi Jakubowe” to wspaniała lektura dla czytelnika, który interesuje się historią i śladami działalności ludzkiej w przeszłości.
7.12.2015
DKK w Józefowie, Antonina Podolak